[Beeldcolumn] Studio Dirma Janse

Detail De Dopaminemachine door Studio Dirma Janse

Beeldcolumn #11 Studio Dirma Janse

In deze beeldcolumn laten afwisselende illustratoren hun favoriete werk van eigen hand zien. Ze leggen uit waarom het werk veel voor hen betekent. Deze keer is Dirma Janse aan het woord.

Je ziet hier een infographic die ik heb gemaakt voor het boek ‘Atlas van ons brein’. Dit is een boek van neurowetenschapper Lara Wierenga en mij, waarbij ik de infographics, illustraties en datavisualisaties heb gemaakt.

Deze infographic – ‘De dopaminemachine’ – legt uit hoe beloningen werken in het brein. Omdat dit een complex en redelijk abstract proces is, heb ik ervoor gekozen om een metafoor te gebruiken. Zo maak ik de informatie toegankelijker en spreekt de afbeelding meer tot de verbeelding. De metafoor die ik gebruik is die van een machine: deels omdat ik machines en hun vormentaal fascinerend vind, maar vooral omdat een machine uit verschillende delen bestaat. Hierdoor kun je heel goed een ingewikkeld proces met verschillende stappen weergeven. De verschillende radertjes werken in deze infographic als het ware samen om je een euforisch gevoel te bezorgen.

Om zo een ingewikkeld concept uit te leggen zijn er een aantal ontwerprondes nodig. Eerst verzamel ik alle informatie over hoe beloningen in het brein werken. In dit geval is dat vooral de tekst van Lara. Om overzicht te krijgen van de informatie – wat is bijvoorbeeld de hiërarchie, wat zijn de stappen, wat zit waar in het brein, wat is de belangrijke boodschap, etcetera – maak ik een schema. Op basis hiervan (en eventuele correcties van Lara), maak ik een gedetailleerde schets, die je onderaan deze pagina ziet staan. De schets bestaat uit een machine die de verschillende onderdelen van het beloningsproces bevat, bijvoorbeeld de dopaminefabrieken. Daarnaast zie je de stappen links en als nummer in de machine. In de kleine breintjes om de machine heen zie je waar dit proces zich nou precies afspeelt in het brein. Deze schets, inclusief eventueel besproken aanpassingen, zet ik om naar het definitieve ontwerp. Het eindresultaat is een infographic die de stappen van het beloningsproces laat zien, maar waar tegelijkertijd nog veel andere zaken in te ontdekken zijn!


De Dopaminemachine door Studio Dirma Janse
Schets De Dopaminemachine en cover Atlas van ons brein door Studio Dirma Janse