[expositie] De kauwgomschilderingen van Wilson

De kauwgomschilderingen van Wilson

17 augustus 2021 door Eva Zandkuijl

In de afgelopen jaren is street art meer en meer een publiekstrekker geworden. Van graffiti en muurschilderingen tot 3D-objecten en kleine verassingen op een willekeurige straathoek. In deze serie onderzoeken we verschillende vormen van illustratie in de openbare ruimte, en het effect dat deze straatkunst heeft op haar omgeving. Deze keer: De kauwgomschilderingen van Ben Wilson.

Wie denkt aan Street Art ziet vaak muurschilderingen voor zich. Grote, zo niet gigantische, afbeeldingen die de straat opfleuren of een politieke boodschap overbrengen. Dat interventies echter niet groot hoeven zijn om impact te hebben toont kunstenaar Ben Wilson. Al sinds 2004 gebruikt hij als canvas de platgetrapte kauwgum in, voornamelijk, de straten van zijn eigen wijk, Muswell Hill, in Londen.

The Chewing Gum Man

Kauwgom is misschien wel het meest ongewenste, maar ook het meest voorkomende zwerfafval in de stad. Het duurt twintig jaar voordat een uitgespuugde kauwgom vergaat, en het project van Wilson, ook wel bekend als The Chewing Gum Man, kan dan ook gezien worden als een aanklacht tegen de manier waarop mensen omgaan met hun omgeving. Achteloze vervuiling wordt dankzij Wilson een kleurig stukje bewustzijn van onze verhouding tot het milieu.

Voor zijn schilderingen ontwikkelde Wilson een speciale techniek. Met een brander smelt hij het het bovenste laagje kauwgum. Vervolgens spuit hij de bovenkant in met lak, waarna hij drie lagen acrylglazuur aanbrengt. Met kleine penselen brengt hij de schildering aan. Tussendoor droogt hij zijn werk met een aansteker. Hij eindigt met een laatste laag doorzichtige lak. Als de weersomstandigheden gunstig zijn, kan het werkje tot een aantal jaar mooi blijven.

Zijn minuscule schilderingen zijn kleurig en divers. Soms maakt hij abstracte patronen, dan weer kleine grappige figuurtjes. Regelmatig schildert hij wonderlijk realistisch en gedetailleerd de straat met haar mensen in het klein. Elke schildering kost hem een paar uur tot een paar dagen. Wilson maakt zijn werk languit liggend op de grond, en deze verstilling valt behoorlijk op in het drukke straatbeeld. Zijn aanwezigheid nodigt uit tot interactie, en hij schildert vaak verzoekjes van voorbijgangers.

Van kauwgum naar kunst

Kauwgum is afval, het behoort niemand toe, en dat geeft Wilson de vrijheid overal te werken zonder opgepakt te worden voor vandalisme. In een interview met Raw Vision vertelt hij hoe hem opvalt dat we leven in een gecontroleerde omgeving, terwijl er, volgens hem, juist zoveel behoefte is aan diversiteit. De kauwgom stelt Wilson in staat de bureaucratie te omzeilen, en zich als kunstenaar zo voorbij de regels te bewegen.

In het grijze straatbeeld van Londen vormen de schilderwerkjes van Wilson kleine uitbarstingen van kleur. Ze moedigen voorbijgangers aan zich bewuster te zijn van hun omgeving en van hun eigen aanwezigheid binnen die omgeving. Net als de bekende, grote muurschilderingen fleuren zijn schilderingen de straat op, en hebben tegelijkertijd een diepe, maatschappijkritische lading. Zo klein als de werken zijn, zo groot is hun zeggingskracht.