[expositie] Gouden en zilveren penselen 2020

Gouden en zilveren penselen 2020

1 maart 2021 door Anne Rombouts

Zoals ieder jaar is op 3 juli 2020, de vooravond van de 66^ste Kinderboekenweek, de Gouden Penseel bekend gemaakt. De prestigieuze prijs is uitgereikt aan Hup Herman! (Uitgeverij Gottmer), geschreven en geïllustreerd door Yvonne Jagtenberg. 

‘Herman het hangbuikzwijn vond het leven best fijn. Hij modderde en wroette de hele dag door. Hij was goed in modderen en wroeten, de beste eigenlijk. Maar Herman deed niet aan wedstrijdjes.’ Toch komt Herman in een race terecht tegen een kippenfamilie. Met kleurrijke, eenvoudige illustraties komt het verhaal over competitie en jezelf zijn tot leven. In de illustraties wordt je blik meteen getrokken naar het hangbuikzwijn, die bijna solide zwart is ingekleurd. Dit in tegenstelling tot de hordes schriele kippen, die – op de knalrode kammen na – wegvallen in de vaak witte achtergrond. 

Na de uitreiking verklapte Jagtenberg dat ze bezig was met deel twee van Herman. ‘Herman heb ik echt in mijn hart gesloten,’ vertelt ze aan Omroep Gelderland. ‘Ik weet zeker dat hij nog dingen mee gaat maken.’ Intussen is de titel en de publicatiedatum bekend: Kop op Herman! zal te koop zijn vanaf 24 maart 2021. In dit boek voelt Herman zich anders, verdrietig. Hij vindt het leven even niet zo fijn. Zal het hem lukken zijn kop omhoog te houden?

Zilveren penselen

Naast de Gouden Penseel zijn ook de Zilveren Penselen toegekend. Deze waren onder andere voor Alaster Reids’ Stel dat…  en Sangma Francis’ Everest. Zoals de titel Stel dat… impliceert zijn er in dit boek welgeteld 32 verschillende hypothetische scenario’s uitgewerkt. Dit zijn niet je alledaagse stel-dat-scenario’s, nee, hier bedenkt de hoofdpersoon onder andere hoe het zou zijn om zichzelf in een dier te veranderen. De illustraties van JooHee Yoon zijn humoristisch en kleurrijk, met veel blauwe aanzetten, en werken naadloos met de tekst samen om de creativiteit van de lezer te stimuleren.  

Waar Stel dat… vooral draait om wensen en dromen gaat Everest van Sangma Francis over de werkelijkheid. Dit informatieve boek gaat over, je raadt het al, de Mount Everest. De top van de wereld wordt op alle mogelijke manieren uitgediept, met antwoorden op vragen als: Hoe meet je een berg? En hoe word je bergbeklimmer? Waarom hebben Sherpa’s minder last van de ijzige kou? Bestaat de Verschrikkelijke Sneeuwman echt? Deze vragen worden begeleid door de prachtige illustraties van Lisk Feng. Door de opmaak van het boek en de vrij rustige illustraties wordt de informatieve waarde van het boek ondersteund. Dat het blauw ook in dit prentenboek overheerst zien we vooral terug in de lucht boven de berg, waardoor, net als in Stel dat…, de uitgestrekte oneindigheid een belofte dat alles mogelijk is met zich meebrengt. 

Van Nederlandse bodem

Escher blijft voor velen een bron van inspiratie: zijn complexe prenten met optische illusies intrigeren kijkers van jong tot oud. Geen wonder dat zijn werelden nog steeds gebruikt worden voor verhalen, zoals is gedaan in Nadir en Zenith in de wereld van Escher. Nadir en Zenith komen terecht in de wereld van Escher met eindeloze trappen en niet kloppende gebouwen. Escher leidt hen door de wereld, maar af en toe zijn Nadir en Zenith ook hem van dienst. Hoewel auteur en illustrator Wouter van Reek de kenmerkende stijl van Escher feilloos toepast, is zeker zijn eigen hand in het werk terug te zien. En op een grappige manier is dit boek van 32 pagina’s het langste boek ter wereld: ‘Als je goed kijkt, zie je namelijk dat de achterkant van het boek doorloopt in de voorkant en dan begint het hele verhaal weer van voren af aan.’

‘Gedichten waar je wat aan hebt.’ Met deze ondertitel wordt meteen de toon gezet voor Wat je moet doen als je over een nijlpaard struikelt, geschreven door Edward van de Vendel en geïllustreerd door Martijn van der Linden (Querido). In deze poëziebundel wordt over allerlei onderwerpen goede raad gegeven, begeleid door illustraties die onderling zeer verschillen in stijl. De ene keer zien we een realistische schildering van een struisvogel, de andere keer wordt het beeld opgebouwd door het gebruik van stempels. Juist deze verschillen dragen bij aan de eenheid met de gedichten: de toon van het gedicht wordt ondersteund door de stijl van de illustratie en andersom. Ook krijgt de lezer een inzicht in het gevarieerde tekentalent van Martijn van der Linden.