[potloodcast] Potloodcast 15: Iris van Wees

Potloodcast 15: Iris van Wees

Iris van Wees is in deze aflevering van de Potloodcast aan het woord over haar werk als illustrator en digitaal modeontwerper. Ze vertelt aan de hand van vijf beelden over haar kindertijd als dochter van een grafisch ontwerper, het gevecht met haar burn-out en over haar digitale modecollectie.

1. Invloedrijk beeld uit jeugd 

Ik kom uit een creatief gezin. Mijn vader is grafisch ontwerper en daardoor kwam ik als kind al vroeg in aanraking met beeld, ontwerp en illustratie. Ik tekende graag samen met mijn vader: meestal uitnodigingen voor verjaardagen of andere feestjes en vaak via de computer.  

Een sterke herinnering die ik hieraan heb is het prinsesje dat ik rond mijn zevende tekende. Tijdens een verjaardag demonstreerde ik aan een groep andere kinderen hoe je met een tabblad kon tekenen via de computer. Dat gaf een magisch gevoel. Ik vond het heel bijzonder hoe je door het zetten van een lijn op zo een tabblad iets creëert op een beeldscherm. En het publiek van toekijkende kinderen beviel mij ook wel.  

Ik vind het grappig om nu terug te kijken op dit beeld. De prinses is heel meisjesachtig: lang haar, een jurk en hakjes. Dat past helemaal bij de Iris van toen, maar totaal niet meer bij wie ik nu ben. Ik ontwerp wel jurken, maar draag ze nooit zelf.  

2. Invloedrijke illustratie voor je illustratiecarrière 

Dit tweede beeld is gemaakt door mijn vader. Hij ontwierp voor meer dan veertig jaar de aankondigingsposter van Pinkpop. Daar startte hij ieder jaar al vroeg mee. Als gezin leefde we dan helemaal mee naar het festival. Nadat de poster was ingeleverd bezochten we het festival als gezinsuitje. Toen ik nog heel klein was verbleven ik en mijn broertje in een hotel in de buurt en keken via de televisie mee. Later stonden we vooraan met onze vader en moeder bij de concerten.  

Gedurende mijn tijd op de middelbare school verloor ik mijn interesse voor het tekenen. Ik wilde een ‘echt’ vak leren en bedacht dat ik na mijn eindexamens tandheelkunde wilde studeren. Voor die opleiding werd ik uitgeloot, dus vertrok ik voor een tussenjaar naar Australië. Daar besefte ik mij dat ik toch wel iets met mode wilde doen. Stiekem was ik bang voor de grote ego’s en gemene meisjes. Nadat ik mij over mijn angst had heen gezet werd ik toegelaten op de AMFI in Amsterdam en vanaf dat moment ging alles heel hard… 

3. Een werk van eigen hand dat je eerste schreden op het pad van de illustrator verbeeldt 

Op de opleiding ging het heel goed. Ik was leergierig en erg op mijn plek. In mijn derde jaar van de studie ontdekte ik tijdens een les hoe je digitaal mode kan ontwerpen. Dat bracht mij weer helemaal terug naar de magie uit de tijd dat ik met mijn vader op de computer tekende. Ik was gelijk verkocht en vanaf dat moment heb ik niks anders meer gedaan. 

Tegelijkertijd voelde ik een grote verantwoordelijkheid. Als modeontwerper keek ik met afschuw naar de industrie waarin te weinig ruimte was voor duurzaamheid en geen rekening werd gehouden met de toekomst. Als aanstormend talent had ik het gevoel dat ik hiermee iets moest. Vanuit die gedachten ontstond mijn afstudeercollectie. Deze bestond uit zowel digitale beelden als fysieke kledingstukken met een duidelijke handtekening. Mijn stijl is grafisch, geometrisch en maakt gebruik van uitgesproken kleuren.  

Voor de collectie ontving ik veel lof en een aantal prijzen. Ik werd overal uitgenodigd, en de druk nam toe. Het gevoel van verantwoordelijkheid ontsteeg de creativiteit. Ik belande in een burn-out en moest al mijn lopende projecten laten vallen. Ruim een jaar heb ik thuis gezeten zonder iets te maken. Op dit moment heb ik nog steeds mindere dagen, maar het gaat al een stuk beter.  

4. Een autonoom beeld van eigen hand 

Dit beeld, met titel ‘Stapel’, maakte ik een jaar geleden. Het was een van de eerste keren dat ik iets voor mijzelf maakte zonder opdracht. Het beeld ontstond vanuit mijn liefde voor kleur en materiaal. Ik was geïntrigeerd door de verschillende structuren en het contrast hiertussen: het aaibare tegenover het stekelige. De vormen maken samen een soort totempaal en is tegelijkertijd een zelfportret. Alle onderdelen lijken net een soort stabiliteit te hebben bereikt waardoor het bouwwerk niet omvalt.  

Nadat ik dit beeld had gecreëerd, wist ik dat ik minder streng voor mezelf moest zijn. Ik moest meer maken met aandacht voor mijzelf en alleen nog opdrachten aannemen die ik leuk vind. Hiervoor was ik altijd op zoek naar de functie van een beeld, zoals mode dat eigenlijk ook altijd heeft. Dit probeer ik steeds meer los te laten.  

5. Een toegepast beeld van eigen hand 

Dit laatste beeld maakte ik afgelopen jaar. Het is de aankondigingsposter voor Pinkpop 2022; het eerste jaar dat het festival weer georganiseerd kon worden na Covid. Nadat mijn vader al die jaren de poster mocht ontwerpen, gaf hij het stokje over aan mij. Dat was een fantastische eer én een prachtige afsluiter voor mijn vader. Ik ontwierp de poster helemaal zelfstandig en pas nadat deze helemaal af was, toonde ik het ontwerp aan mijn vader. We zijn allebei eigenwijs en ik wilde complete vrijheid.   

Op de poster zie je een denkbeeldig muziekinstrument dat is opgebouwd uit verschillende instrumentonderdelen. Ik maakte de vormen via de computer en paste er een iriserend effect op toe, dat is mijn favoriet. Daarnaast zit het beeld vol kleurverlopen, want daar ben ik ook gek op.