Verslag van masterclass ‘Mata ni Pachedi’
Masterclass ‘Mata ni Pachedi’
Verslag van de werkdag op 1 oktober 2022
12 oktober 2022 door Noa Zuidervaart
Op 1 oktober organiseerde de Illustratie Ambassade, in samenwerking met de Textiel Factorij, de masterclass Mata ni Pachedi. Tijdens de workshop leerden deelnemers over deze eeuwenoude kunstvorm waarbij men met een bamboe-pen en plantaardige verf op textiel tekent. De deelnemende illustratoren waren Iza Tromp, Mizuki Kimura, Noortje Rap, Juul Janssen en Almira el Batati.
De illustratoren werden speciaal door de Illustratie Ambassade geselecteerd en uitgenodigd op basis van hun werk. Hun tekeningen en textielwerken bevatten een overlap in tactiliteit, symboliek en onderwerp. Gedurende de masterclass creëerden de beeldmakers hun eigen interpretatie van Mata ni Pachedi; een traditioneel Indiaas tempeldoek.
De kunst van Mata ni Pachedi kent een eeuwenoude geschiedenis. Het verhaal gaat dat de traditie ontstond bij de nomadische Vaghari-gemeenschap uit Gujarat. Zij aanbidden de hindoeïstische moedergodin, maar werden geweerd uit reguliere tempels. Daarom creëerden deze gemeenschap mobiele gebedsplekken met afbeeldingen van de moedergodin op stukken stof. De tempeldoeken waren oprolbaar en daardoor makkelijk mee te nemen.
Oorspronkelijk staat in elk van de mobiele tempels een weergave van de moedergodin centraal. De moedergodin, ook wel Mata genoemd, wordt afgebeeld als onderdeel van een mythologisch verhaal en belichaamt de vrouwelijke oerenergie waaruit alle kracht en energie voortkomt.
De masterclass werd gegeven door Kirit Chitara; een negende generatie kunstenaar van de Chitara familie. Op uitnodiging van Lipika Bansal van de Textiel Factorij en in samenwerking met het Ambacht in Beeld festival reisde Kirit door Nederland om over deze bijzondere kunstvorm te vertellen. Hij heeft een sterke motivatie de betekenisvolle schilderkunst van Mata ni Pachedi deelgenoot te maken van een groter publiek.
Kirit leerde het ambacht van zijn vader Jayantibhai Chitari, die het op zijn beurt weer door zijn eigen vader bijgebracht kreeg. Kirit besloot de familietraditie voort te zetten en de kunstvorm beter bekend te maken. Hij laat zijn ambacht groeien door samen te werken met kunstenaars en ontwerpers van over de hele wereld.
Toen was het de beurt aan de deelnemende illustratoren om hun eigen interpretatie van het traditionele tempeldoek vorm te geven. Ze begonnen met een schets in potlood, die ze daarna vastlegden in verschillende kleuren inkt. Na het prepareren en koken van de textiel, ontstonden er eigenzinnige voorstellingen op de doeken. Het eindresultaat van de workshop was even uiteenlopend als verrassend. De eeuwenoude kunstvorm was door de illustratoren in een nieuw, hedendaags jasje gestoken.
Mizuki Kimura tekende fantasievolle wezens uit haar eigen universum en Iza Tromp koos voor een tafereel dat leek geïnspireerd door Egyptische muurschilderingen. Juul Janssen had een grove, expressieve aanpak terwijl Noortje Rap ijverig de kleinste details uitwerkte. Ook Almira el Batati toverde in precieuse lijnen een wonderlijke voorstelling op haar doek.